Bedrijfsreportage: gemengd bedrijf van familie Boer uit Lopik

,,Altijd wel iets te verbeteren”

Jan Willem en Gerda Boer kochten in 1983 een proefbedrijf voor vleesvarkens bij Lopik. In de loop der jaren bouwde het echtpaar boerderij De Lekhoeve gestaag om tot een modern gemengd bedrijf. Met vleesvarkens, vleeskuikens, schapen en akkerbouw. ,,We zijn super gedreven om een goed technisch resultaat te halen”, aldus Jan Willem, die ook voorzitter is van de Raad van Commissaris bij de Coöperatie De Valk Wekerom.

Het scheelde maar een haartje of ze waren een bedrijf in Irak begonnen. Jan Willem Boer werkte in de beginjaren 80 voor Big Dutchman. Voor dat bedrijf was hij veel in het buitenland, onder andere in het Midden-Oosten. In die tijd ontstond het idee om samen met zijn vrouw Gerda een pluimveebedrijf in Irak op te zetten. ,,Mijn moeder vond het maar niks dat we zouden emigreren. En al helemaal niet naar Irak. Achteraf gezien maar goed ook, want niet lang daarna begon de eerste Golfoorlog”, vertelt Jan Willem Boer (57) . Ook Gerda Boer (57) is er achteraf niet echt rauwig om. ,,We waren nog maar 21 jaar. Dan denk je dat je het allemaal weet.”

Proefbedrijf

Bij hun zoektocht naar een bedrijf in Nederland stuitten ze bij toeval op een proefbedrijf voor vleesvarkens aan de oevers van de Lek. Nadat ze dit hadden gekocht, kon het jonge stel aan de bak. ,,Het bedrijf was 10 jaar oud en echt alles was verouderd. Het waren allemaal hokken met verschillende hoogtes. Echt een proefbedrijf.’’ Met een klein startkapitaal werden in maart 1983 de eerste 960 vleesvarkens gekocht. Geheel vlekkeloos verliep die start niet. ,,We hadden in maart een groei van 520 gram. Weg beginkapitaal.” Jan Willem Boer verlangde in die periode nog wel eens naar het zekere loondienstleventje dat hij bij Big Dutchman had. Een periode waarin hij overigens veel leerde. ,,Ik werkte in Egypte aan projecten waarbij je met nul begon, middenin een woestijn.’’ Dat pionieren en moeilijke situaties het hoofd bieden kwam hem in die beginfase in Lopik goed van pas. Er moest geroeid worden met de riemen die ze hadden. Om het financieel te kunnen rooien, hadden ze er beiden een baan naast: Gerda Boer was kassière, Jan Willem Boer werkte bij een veevoerbedrijf.

Varkensbrijvoer

Eind 1986 besloot het echtpaar om naast de vleesvarkens met vleeskuikens te beginnen. Een bedrijfstak waar Gerda Boer mee opgroeide; haar ouders hadden koeien én vleeskuikens. Er verrees een stal voor 29.000 stuks. De tarwe voor het pluimvee werd op het eigen land verbouwd. De Valk Wekerom levert het aanvullende voer. Destijds op het proefbedrijf kregen de varkens droogvoer voorgeschoteld. Jan Willem Boer ging daar aanvankelijk mee door. Maar elke dag 2 ton droogvoer scheppen begon hem al vrij snel tegen te staan. Bovendien dienden vanwege de beperkte financiële middelen de voerkosten scherp in het oog te worden gehouden. ,,Na anderhalf jaar besloten we over te stappen op brijvoer. In die tijd waren we daarmee een voorloper. Ik heb heel wat pakken chips, appelsap, mayonaise, kaas, koekjes en andere etenswaren met de hand uitgepakt.’’ Vandaag de dag komt er dagelijks een vrachtwagen vol reststromen uit de humane industrie het erf op rijden. Producten die anders weggegooid zouden worden.

Ultieme kringloop

De varkens op De Lekhoeve worden gehouden volgens het concept KDV- keten duurzaam varkensvlees. ,,En als je het over duurzaam produceren hebt, dan past het voeren van brijvoer daar perfect in. Het is een ultieme vorm van kringloop”, zegt Jan Willem. ,,Brijvoer maken is overigens wel een aparte tak van sport. De kunst is om met onze eigen installatie een zo constant mogelijke samenstelling te maken. En je hebt met bederfelijke waar te maken. Dat betekent dat je de hygiëne heel goed in de gaten moet houden.’’ Het brijvoer wordt onder andere gemengd met kaaswei. Maar hoe voedzaam het uiteindelijke mengsel ook is, voor een optimaal resultaat is aanvullend voer noodzakelijk. Dat weet ook het echtpaar Boer. Dat aanvullende komt van De Valk Wekerom. De samenstelling ervan wordt op gezette tijden en in nauwe samenspraak bepaald met nutritionist Gerrit van Heerikhuize en specialist varkenshouderij Marcel Witteveen. Voer op maat in optima forma dus. Witteveen komt sowieso elke maand op bezoek om de bedrijfsresultaten door te nemen. Dat gebeurt op basis van de gegevens die Gerda Boer nauwgezet bijhoudt. Witteveen: ,,Als ik er ben bespreken we de bijzonderheden of er verbeterpunten zijn en hoe de voerkosten zijn ten opzichte van de groeiresultaten.’’ Gerda Boer: ,,We zitten er altijd bovenop. En dat moet ook, want het kan altijd beter.”

Het bedrijf

Jan Willem en Gerda Boer hebben een gemengd bedrijf met grasland en tarwe van 32 ha. Zeven jaar geleden werd een duidelijke keuze gemaakt voor de varkenshouderij. Dat resulteerde in de bouw van een nieuwe stal voor 2.200 vleesvarkens. Daarnaast worden er 27.000 vleeskuikens gehouden en 60 schapen (boeren Texelaars). Gerda Boer: ,,Van mijn ouders kregen we ooit twee schapen. We hadden een graslandje waar we niet echt een bestemming voor hadden. Daar konden we mooi die schapen op houden.”